فرهنگ بومی اصفهان ریشه در تاریخ دارد. اصفهان شهری کهن در مرکز ایران و در حاشیه کویر مرکزی ایران است. پس از تهران و مشهد سومین کلان شهر ایران محسوب میشود. در طول تاریخ دوبار پایتخت ایران بوده است (در دوران سلجوقیان و صفویان) و هنوز هم مقدار زیادی از آن شکوه گذشته را حفظ کرده است. انتخاب شدن این شهر به عنوان "پایتخت فرهنگی جهان اسلام" و یا "پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی" و "پایتخت صنعتی اصفهان بعد از تهران" نشان از قابلیتهای فراوان این مرز و بوم و مردمش دارد. بیشک فرهنگ بومی اصفهان نیز مانند دیگر شهرهای جهان متاثر از موقعیت جغرافیایی و تاریخ گذشته بر این شهر است. مردم این شهر چندین بار مورد تهاجم دشمنان خونخواری چون محمود افغان یا تیمور لنگ قرار گرفتهاند اما هر بار با شیوه خاص خود که ناشی از فرهنگ بومی مردم اصفهان است به مقابله و دفع دشمن پرداختهاند. مردم اصفهان غالبا مسلمان و شیعه هستند اما این استان دارای اقلیتهای مذهبی چون یهودی و مسیحی و زرتشتی نیز میباشد که همگی در آرامش صلح در کنار م زندگی میکنند. هموطنان یهودی از دیر باز در این منطقه میزیسته اند و حتی به روایتی آنها را اولین ساکنان این سرزمین دانسته اند. هموطنان مسیحی ارمنی تبار نیز که در زمان شاه عباس صفوی به ایران پناه آوردند در منطقه جلفای اصفهان زندگی میکنند.
فرهنگ بومی مردم شهر اصفهان
فرهنگ بومی مردم شهر اصفهان نشان دهنده خلاقیت و ذوق هنری مردم شهر اصفهان است. این شهر به داشتن معماری زیبا، پلهای سرپوشیده، و مسجدها و مناره های منحصر به فردش نامآور است. این امر سبب شده تا در فرهنگ عامه نصف جهان لقب بگیرد. در آذر 1394 اصفهان به همراه رشت، به عنوان نخستین شهرهای ایران، به شبکه شهرهای خلاق جهان زیر نظر یونسکو پیوست. بر اساس استانداردهای یوننسکو شهر خلاق شهری است که از نوآوری و توانمندی های شهروندان در توسعه پایدار شهری بهره میبرد. و این کاملا از فرهنگ بومی مردم شهر اصفهان ناشی میشود. مردمی که به شهر خود عشق میورزند و از هیچ تلاشی برای پیشرفت اصفهان کوتاهی نمیکنند. سخت کوشی همراه با مدیریت اقتصادی صحیح و آیندهنگری از دیگر شاخصههای فرهنگ بومی اصفهان محسوب میشود که باعث رشد صنعتی این شهر شده است. فرهنگ بومی مردم شهر اصفهان فرهنگی چند بعدی و منطقی است که نه فقط هنر را به اوج میرساند بلکه اقتصاد و صنعت را هم در بهترین وضعیت قرار میدهد.
آداب و رسوم مردمان اصفهان
آداب و رسوم مردمان اصفهان نیز مانند دیگر مناطق ایران، خاص و متنوع خود است. از جمله آداب و رسوم مردمان اصفهان میتوان به مراسمهای گلابگیری، شب اسفند، آتش افروزی و جل جلانی، چله بزرگ و چله کوچک، چهارشنبه سوری و عید نوروز اشاره کرد. گلابگیری از دیرباز جزء آداب و رسوم مردمان اصفهان و به خصوص مردم شهر کاشان بوده است. در اواخر اردیبهشت بوی عطر گل محمدی همه جا را پر کرده و دیگ های بزرگ گلاب گیری بر آتش قرار میگیرند. شب اسفند قراری است که مردم آبادی و شهر برای برگزاری جشن شب اول اسفند میگذارند تا ماه را سی روزه کنند. و از یک ماه تا چهل روز پیش این قرار را تعیین می کنند. آتش افروزی و جل جلانی در نطنز و آبادیهای اطراف آن شب های هفدهم هجدهم و نوزدهم دی ماه کودکان در دسته های مختلف جمع شده و هر دسته به بالای تپه یا بلندای آبادی خار و هیزم جمع کرده و آتش میزنند به طوری که شعله ان سرتاسر آبادی دیده شود. آنها معتقدند روشنایی اگر به درخت برسد آن سال آفت نمیزند و میوه و بار خوبی میدهد.
در اصفهان برای زمستان تقسیم بندی مخصوص دارند: ده روز اول زمستان و چهل روز بعد از آن را "چله بزرگ" و بیست روز بعدی را "چله کوچک" میدانند و به ده روز بعد "امن وبهمن" میگویند. از ده روز باقی مانده هفت روز را "سرما پیرزن" و سه روز "سرما عجوزه" است. و هر کدام آداب خاص خود را دارد.
ادبیات بومی اصفهان چیست
ادبیات بومی اصفهان چیست. ادبیات بومی و فولکلور از جمله مباحث مهم در ادبیات اروپا است که در زمینه مردم شناسی و قوم شناسی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. مردم اصفهان به زبان فارسی و با لهجه اصفهانی صحبت میکنند البته در برخی شهرهای استان اصفهان دارای گویش مخصوص به خود هستند مانند گویش ابیانه ای، گویش خوانساری و گویش لری. در لهجه اصفهانی حرف "س" در پایان بسیاری از کلمات اضافه میشود و تفاوتهای آوایی را نیز شامل میشود. قهوه خانههای ایران که در دوران صوفی رواج یافتند نخست در شهرهای اصفهان و قزوین بودند. ادبیات بومی اصفهان نیز بسیار از این مکانها تاثیر پذیرفته است. برای درک این که ادبیات بومی اصفهان چیست میتوان به درونمایههای قصهها و افسانههای آن رجوع کرد. در اغلب قصه های اصفهان با توجه به محیط زندگی و عقاید مردمانش، رگه هایی از خشکی، رندی، حاضر جوابی و ویژگیهای تعلیمی و مذهبی دیده میشود. البته درباره قصههای اصفهان باید گفت که اغلب با قصه های بختیاری در آمیخته است. از جمله منابع بسیار خوب برای آشنایی با ادبیات بومی اصفهان کتابهای "هزار و یک سخن" و "داستانهای امثال" اثر امیر قلی امینی مدیر روزنامه اصفهان میباشد که در سال 1299 در برلین چاپ شده. اميرقلي اميني در جمعآوري مطالب اين كتابها از حافظه مردم عامه و پيشهوران و نوكرها و درشكهچيها و كشاورزان اصفهان استفاده كرده است.
آداب و رسوم ازدواج در اصفهان
آداب و رسوم ازدواج در اصفهان جالب است. ازدواج در اصفهان با خواستگاری شروع میشود. اگر والدین دختر موافقت خود را اعلام کنند آنوقت داماد در شبی خوش یمن خوانچه به خانه عروس میفرستد. این خوانچه شامل شیرینی، یک جلد قران، آیینه، شربت، حنا، دارچین، نمک، اسفند و... میشود. هنگام بردن خوانچه کسی پیشاپیش گروه قصیده ای در مدح ائمه اطهار میخواند و بقیه صلوات میفرستند و وارد خانه عروس میشوند. صبح روز بعد دو مرد و دو زن از بستگان عروس و داماد مردم را برای صرف چای و شیرینی دعوت میکنند. به این رسم طلبون میگویند. در این مجلس یک زن خوششانس حلقهای به دست عروس و کفشی به پایش میکند. سه روز بعد مجلس سیمان برگزار میشود که مردها در خانه داماد و زنها در خانه عروس جمع می شوند. مراسم زفاف و بردن عروس چند روز یا چند ماه بعد از عقد صورت میگیرد. یک هفته پیش از ان مراسم رخت برون و آرایش عروس برگزار میشود بعد از آن حمام و حنابندان عین این برای داماد هم برگزار میشود. آخر شب داماد با عدهای به خانه عروس رفته تا عروس را بیاورند این مراسم با دایره دمبک و غزل خوانی برگزار میشود. عروس از زیر قرآن رد شده و از پدر و مادر خداحافظی میکند. تا خانه داماد زنی روبرویش آینه میگیرد بر در خانه داماد او را در آغوش کشیده و به حجله میبرد.
اخلاق مردم اصفهان
اخلاق مردم اصفهان بسیار دقیق و حساب شده است. یک پژوهشگر حوزه مردم شناسی میگوید: از نظر مردم اصفهان جهان وقتی خوب است که به لحاظ محاسبهای خوب سنجیده شود.
سه ویژگی برجسته اخلاق مردم اصفهان را میتوان: نظم، ترتیب و آداب شمرد. شلختگی و کثیفی به ندرت در آنها دیده میشود. مردم اصفهان در اعتقاداتشان به شدت سختگیر و پایبند هستند، در اخلاق مردم اصفهان افراد به دودسته خودی و غیر خودی و خانواده و دوستان تقسیم میشوند. اما بسیار مهمان نواز هستند و مهمان در خانه شان پادشاهی میکند. ناامنیهای بسیار در طول تاریخ آنها را بسیار محتاط کرده و ریسک پذیری کمی دارند. همچنین در اخلاق مردم اصفهان هنجارشکنی پایین است و نظم ریاضی و هنرهای مرتبط با علم ریاضی مانند تذهیب و ... در اصفهانیها شاهکار است. روحیه اصفهانیها بیشتر از نوع عقلانیت ابزاری است. اصفهانیها به شدت بر آداب و رسوم مقید هستند و اینکه گفته میشود آنها زرنگ هستند به روحیه حسابگری آنها مربوط میشود. معنای خسیس بودن اصفهانیها این است که هزینه غیرضروری نمیکنند و به راحتی نمیتوانند همه چیز را در کفه اخلاص بگذارند. خودشیفتگی در اصفهانیها بسیار رایج است که اصولاً خود را بالاتر از دیگران میدانند و البته این امر به دلیل اعتماد به نفس بالای آنها است. خودشیفتگی، وسواس و استرس سه ویژگی بارز اصفهانیها است.
لباس مردم اصفهان
لباس مردم اصفهان در گذشته نشان دهنده مذهب، عوامل محیطی، شیوه زندگی و رتبه اجتماعی بوده است. امروزه به دلیل شهرنشینی وگرایش مردم شهر به مدرنیته دیر زمانی است که دیگر در شهرها از جمله اصفهان لباس سنتی و محلی دیده نمیشود. اما هنوز در برخی روستاها و شهرهای کوچک اطراف میتوان یافت. لباس مردم اصفهان امروزه مدرن و غربی شده اما لباس سنتی آنها در حدود 300 سال پیش بیشتر از نخ سفید یا شیری رنگ بوده است. لباس اصیل زنان اصفهان شامل یک دامن مخمل قرمز و کوتاه با چینهای فراوان بوده که زیر آن شلوار گشاد مشکی یا شیری میپوشیده اند. همچنین یک پیراهن گلدوزی شده شیری و یک چارقد گلدوزی شده شیری رنگ که با سنجاق زیر گلو بسته میشده است. لباس مردان از یک شلوار مشکی گشاد با پیراهن یقه ساده و آستینهای گشاد تشکیل میشده که جلیقه کوتاه مشکی روی آن میپوشیدهاند همراه کلاه نمدی بر سر. در زمستان نیز یک قبای ساده بلند بر روی لباس اصلی پوشیده میشده و شال ابریشمی دور کمر استفاده میشده است.
خلاصه فرهنگ مردم اصفهان
خلاصه فرهنگ مردم اصفهان را میتوان در اقتصاد موفق شهر، پاکیزگی شهر، آتار زیبای هنری و تاریخی، صنعت موفق آن و پایبندی مردم به مذهب و سنت دید. مردم اصفهان گرچه در تصمیماتشان عقل را بر احساس مقدم میکنند و سود و زیان را همیشه مد نظر دارند اما در هنگام بحران یک خانواده میشوند. مهمانپذیر و مهماننوازند و به شهر و فرهنگ خود میبالند. خلاقیت را در چهار چوب منطق و ریاضیات به آثار هنری برجسته تبدیل کردهاند و آنچنان به نظم و ترتیب اهمیت میدهند که گاهی خشک و انعطاف ناپذیر میشوند. اما پیگیری، سختکوشی و پشتکارشان همواره انسانهای موفقی در زمینههای هنری و علمی تقدیم ایران کرده است. در کنار تمام این منطق خشک، طناز نیز هستند. طنز اصفهان خاص است و هوش مخاطب را به چالش میکشد. رندی مشخصه بارز آنهاست و به راحتی نمیتوان آنها را شناخت. به راحتی اعتماد نمیکنند و بسیار محتاطند. خودی و غیرخودی دارند و هر کسی به راحتی در دایره اعتمادشان قرار نمیگیرد اما فریبکار نیستند و منفعت خود را در زیان دیگری جستجو نمیکنند. ریسک پذیری کمی دارند اما پر تلاش و بلند پروازند. اصفهانیها دور اندیش و خلاقند. برای خلاصه فرهنگ مردم اصفهان میشود به تاریخ استناد کرد که آنها از نادر کسانی بودند که با صبر و اتحاد و دوراندیشی خود توانستند کسی چون تیمور لنگ را به زانو در آورند.
برای رزرو اتاق در یکی از بهترین هتل در اصفهان، می توانید از طریق سایت هتل شیخ بهایی اقدام نمایید.