مدرسه‌ی چهارباغ اصفهان (Chaharbagh School)، که نام امروزی آن مدرسه‌ی علمیه‌ی امام صادق (ع) می باشد؛ از یادگار های ارزشمند دوره صفویه است. برای آشنایی بیشتر با مدرسه چهارباغ میتوانید سایت هتل شیخ بهایی را دنبال نمایید.
تاریخچه مدرسه چهارباغ اصفهان
از نام های قدیمی مدرسه چهارباغ می توان به مدرسه‌ی سلطانی و مدرسه‌ی مادر شاه اشاره کرد، که در زمان آخرین پادشاه دوره صفویه به وسیله دستور شاه سلطان حسین، پادشاه آن زمان ساخته شده است. که از نظر محققان هم مدرسه و هم مسجد با مساحتی بالغ بر 8500 متر مربع بوده است.
ساخت مدرسه چهارباغ یا مادرشاه اصفهان در سال ۱۱۱۶ هجری قمری آغاز شده و در سال ۱۱۲۶ هجری قمری بعد از 10 سال به پایان رسیده است. مدرسه چهارباغ در واقع آخرین بنای باشکوه ساخته شده در عصر صفویه و از جاهای دیدنی اصفهان می باشد که امروزه برای تدریس علوم دینی به طلاب مورد استفاده قرار می گیرد. وجو درخت های کهنسال چنار و جوی آبی که در وسط آن قرار دراد سبب شده است جلوه ای دوچندان از نظر معماری و کاشیکاری به این بنا بخشیده شود.
بخش های جذاب مدرسه چهارباغ اصفهان
از بخش های جذاب و دیدنی مدرسه چهار باغ می توان به بخش های زیر اشاره کرد.
- منبر مرمرین
- محراب باشکوه
- کاشی‌کاری‌های منحصربه‌فرد مدخل مدرسه
- درب مجللی که با طلا و نقره تزیین شده است
- حجره‌ی مخصوص شاه سلطان حسین
- معماری و کاشیکاری های زیبای گنبد مدرسه
- خطوط نستعلیق کتیبه‌ها و پنجره‌های چوبی مشبک
موقعیت مدرسه چهارباغ اصفهان
مکان مدرسه چهارباغ اصفهان، در قلب خیابان چهار باغ پایین و در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان قرار دارد. مدرسه چهارباغ دارای جلوه ای دوچندان می باشد به طوری که هیچ یک از آثار تاریخی موجود در شهر اصفهان به اندازه‌ی مدرسه‌ی چهارباغ، نمی تواند توجه گردشگران و جهانگردان خارجی را به خود جلب کند. این بنا را می توان به عنوان کلکسیون از کاشیکاری ایرانی نامید. به طوریکه که سفرنامه ها و خاطرات گردشگران خارجی نیز تایید کننده این امر می باشد.مدرسه‌ی چهار باغ انواع مختلفی از کاشیکاری ها را دردل خود جای داده است که از انواع کاشی می توان به کاشی هفت رنگ، معرق، گره چینی، پیلی و معقلی اشاره کرد که از آن به عنوان موزه ای از هنر کاشیکاری اصفهان یاد می شود.
معماری مدرسه چهارباغ اصفهان
سبک معماری مدرسه چهارباغ اصفهان از نوع معماری اصفهانی می باشد. به طوریکه گنبد مدرسه چهارباغ بعد از مسجد شیخ لطف الله از نظر تناسب معماری و زیبایی طرح کاشیکاری، می توان به عنوان زیباترین کاشیکاری های اصفهان دانست. اما از نظر استفاده از طلا و نقره برای تزئین بنا از لحاظ زرگری، طلاکاری، طراحی و قلمزنی، شاهکاری بینظیر در صنایع ظریفه می باشد.
وجه تسمیه مدرسه چهارباغ اصفهان
وجه تسمیه مدرسه چهار ایوانی به سلطانی این امر می باشد که در زمان شاه سلطان حسین ساخته شده است و به دلیل قراگیری در خیابان چهارباغ با نام مدرسه پهارباغ نیز شناخته می شود. دلیل نامگذری این مدرسه با نام مدرسه مادرشاه این امر می باشد که مادر شاه سلطان حسین چند کاروانسرا، بازار و سایر بخش های اقتصادی را صرف وقف این مکان کرده است. گرچه نه در وقف نامه های مذکور و نه در کتیبه‌های متعددی که ساختمان مدرسه، قرار دارد نامی از مادر سلطان حسین به میان نیامده است، اما به دلیل اینکه مادرشاه دو بنای مجاور مدرسه، یعنی سرای فتحیه و بازار شاهی را وقف مدرسه چهارباغ کرده است با نام مدرسه مادرشاه نیز یاد می شود.
تزیینات مدرسه چهارباغ اصفهان
مدرسه‌ی چهارباغ، دارای بخش های مختلفی می باشد که با استفاده از روش های مختلفی تزئین شده است مدرسه چهارباغ عباسی دارای چهار ایوان می باشد. نمای خارجی عمارت دارای یک سردر بلند و باشکوه ، هفده طاق نمای دو طبقه‌ی آجری می باشد. استفاده از کاشی‌های ریز و ظریف، مقرنس‌های پر نقش و نگار و خطوط مختلف، موجب زینت دادن هرچه بهتر این بنا شده است. کتیبه های موجود در سر در این مدرسه به خط نستعلیق سفید بر روی کاشی هایی از نوع لاجوردی نوشته شده است که در تاریخ ۱۱۱۲ هجری قمری توسط عبدالرحیم جزایری کتابت شده است.
دهانه های سر در با استفاده از کاشی های فیروزه ای تزئین شده است و بر روی دو پایه سنگ مرمری، گلدانی به شکل بسیار زیبا قرار گرفته است. که در طرفین سر در دو سکو از جنس مرمر بسیار نفیس و عالی وجود دارد. در اصلی مدرسه نیز با استفاده از طلا و نقره تزئین شده است. که بیان کننده هنر زرگری و قلم زنی در دوره صفویه می باشد که در نوع خود بی نهایت عالی می باشد. بر دو دو لنگه چپ و راست اشعاری به صورت برجسته به خط نستعلیق توسط محمد صالح اصفهانی خوشنویس برجسته‌ی عصر صفوی نوشته شده است.
قسمت داخلی مدرسه نیز دارای هشتی، ورودی،گنبد، مناره، اتاق و حیاط داخلی می باشد که زیباترین قیمت مدرسه از نظر کاشیکاری را می توان قسمت هستی ورود دانست. ایوان ها و صحن های چهار ایوان مدرسه روبه باغی پر درخت با درخت های کهنسال می باشد که جوی از وسط آن می گذرد این نهر فرشادی نانم دارد که دراصفهان به این نهرها فرشادی گفته می شود. صحن مدرسه چهار باغ نیز نمونه ای از یک معماری درون گرا و بومی می باشد. حجرههای موجود در این عمارت برای سکونت طلاب علوم دینی اختصاص یافته است که دارای نقشه هاییکسانی می باشند. این حجره ها از یک اتاق نشیمن در قسمت جلویی، قسمتی به عنوان صندوقخانه و قسمتی به عنوان بالاخانه تشکیل شده است. در جلوی تمامی این حجره ها نسز ایوان زیبایی قرار دارد. در قسمت شمالی مدرسه مادرشاه اصفهان ایوان شمالی با دهانه‌ا‌ی نسبتا عریض و ارتفاع زیاد قرار دارد که در مقابل آن، گنبد و مناره‌های ایوان جنوبی دیده می‌شود. کتیبه داخل گنبد نیر توسط خوشنویس عبدالرحیم جزایری نوشته شده است.
شبستان مدرسه چهارباغ حه از نوع مسقف می باشد در قسمت شرقی مدرسه قرار دارد که یا استفاده از درب منبت کاری به محوطه زیر کنبر متصل می شود. در شبستان نیز سه محراب وجود دارد که کتیبه‌های اطراف آنها را محمد مومن الحسینی درسال ۱۱۱۸ هجری کتابت کرده است.
بازدید از مدرسه چهارباغ اصفهان
ساعت بازدید مدرسه چهارباغ همه روزه ساعت 9:00 الی 17:00 می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر نیز می توانید با تلفن مدرسه چهارباغ اصفهان 03132229227 تماس بگیرید.